Özellikle sermaye piyasası ürünleri olan sabit getirili menkul kıymetler ve pay (hisse) senetleri gibi menkul kıymetlerdeki pozisyonların kapatılması ile gayrimenkullerde satılması ya da bunların piyasa fiyatıyla değerlendirilmesi sonucu çıkar.

Bir başka döviz cinsinden başka bir döviz cinsine yatırım yapılması durumunda oluşacak olan devalüasyon veya revalüasyon kazançları da sermaye kazancı (kaybı) olarak değerlendirilebilir.

Eğer yukarıdaki nitelikteki yatırım araçlarında pozisyon kapatımı gerçekleşirse sermaye kazancı (kaybı) gerçekleşmiş olur.

Pozisyon kapatmadan sadece halihazırdaki piyasa fiyatı ile yatırımın başlangıç fiyatı arasındaki fark gerçekleşmemiş sermaye kazancı (kaybı) olur.

Pozisyonların günlük olarak değerini belirleme işlemine piyasa fiyatına göre belirleme, ya da İngilizce karşılığıyla “marking – to – market” denir. Piyasa fiyatına göre değerlendirme özellikle vadeli işlem (futures) sözleşmelerinde taşınan pozisyonların günlük olarak kar ve zararının hesaplanmasında ve buna balı olarak yatırılmış olan teminatların günlük olarak değerlendirilmesinde kullanılır.